SIÐBLBLINDA TÍÐARANDANS, ANDSTÆTT VARÐVEISLUSTEFNU KRISTINNAR KÆRLEIKSTRÚAR ALDANNA:

SIÐBLBLINDA TÍÐARANDANS, ANDSTÆTT VARÐVEISLUSTEFNU KRISTINNAR KÆRLEIKSTRÚAR ALDANNA:

Bæði þingmenn Sjálfstæðisflokksin og Framsóknarflokksins, sem hafa framgengið af fyllstu ábyrgð, hafa gagnrýnt harðalega endalausan blóðugan niðurskurð, sérstaklega til heilbrigðis- og löggæslu annars vegar, og velferðarmála, eins og elli- og örorkuleifeyrisþega, hins vegar. Því miður liggur fyrir óhjákvæmilegur niðurskurður hjá hinu opinbera, þá þá reynir á, hvort hin kristilegu siðferðisgildi, sem hinir lýðræðislegu borgaraflokkar, hafa lagt skynsama áherslu á, verði varðveitt, auk þess að efla fresli einstaklingsins, þmt. líknarsamtaka, kristilegra félaga og líknar, eins og Bjarg Hjálpræðishersins, Samhjálp Hvítasunnumanna, og fl. og fl. Þannig væri einnig mögulegt, ekki aðeins að varðveita, heldur efla líknarþjónustuna og barnaskólakennslu, með markvissum, ábyrgum hætti, bæði á ódýrari og mannuðlegri hátt.

Vegið er að lífnauðsynlegri þjónustu, sem er upp á líf og dauða. Vegið er að lykistéttum fólks, sem bjargar mannslífum, veitir umönnun og líkn, ásamt uppfræðslu, í sínum óeigngjörnu störfum, dag frá degi, læknum, hjúkrunarfólki, hjúkrunarfræðingum, ljósmæðrum, sjúkraliðum, lífeindafræðingum, félagsliðum, og fl. heilbrigðisstéttum, ásamt sjúkrahúsprestum sem og bráðaliðum og sjúkraflutningamönnum; auk lögreglumanna, slökkviðsmanna, kennara- og leikskólakennara, o.s.frv. o.s.frv.

Núverandi ríkisstjórm, ætlar í senn, að stórhækka skatta á hinn almenna borgara sem og skera blint niður, sem getur endað með skelfingu og kostað ófá mannslíf, og rústað endanlega aldauppbyggingu varðandi heilbrigðismál, löggæslu, mennta- og önnur velferðarmál. Hinn blóðugi, siðblindi og ábyrgðarlausi niðurskurður, samhliða óhóflegum skattahækkunum, mun lama mannfélagið, og jafnfram draga mjög dug landsmanna, t.d. í að efla og varðveita líknarþjónustuna, í auknum mæli, með frjálsum framlögum, og virkja þar einstaklinsgaframtakið til enn meiri ábyrgðar, vissulega á þann hátt, að allir, hefðu aðgang að líknarþjónustunni, án tillits til efnahags.

Því miður horfir illa á mannfélaginu í dag; jafnvel þjóðargjaldþrot blasir við. Enginn er hér öfundsverður, en það er hins vega mjög auðvelt að eyðileggja og rústa, skera og skera endalaust blint og blóðugt niður, og ekkert vegið og metið, t.d. með forgangsröðun, lífsnauðsynlega þjónustu, sem verður, til lengri tíma litið, mannfélaginu í senn, miklu, miklu, miklu dýrara, fyrir utan mannúðarþáttinn. Almenningur hefði þó von, sbr. átök varðandi ýmsa þætti líknarþjónustunnar, og margt smátt gerir eitt stórt. Fyrir utan, að veita einstaklingum og fyrirtækjum skattaívilnanir, eins og víða er gert erlendis, varðandi líknarmál. Það er deginum ljósara, að ríkið, eitt sér, getur með engu móti, sinnt líknarþjónustinni, svo mannsæmandi sé, fleira verður að koma til, sem núverandi stjórnvöld leggja steina í götur fyrir; hér reynir á siðferðisstyrk mannfélagsins, t.d. að endurreisa sjúkrasamlag; eitthvað verður að gera raunhæft. Þá hafa skynsamar hugmyndir, bæði þingmanna Sjálfstæðisflokksins, sem kom m.a. fram í kastljósi sjónvarps fyrir nokkru, þar sem háttvirtur þingmaður, Tryggvi Þór Herbertsson, þingmaður Sjálfstæðisflokkins, ræddi hina skynsömu og ábyrgu hugmynd flokksins, að skattleggja inngreiðlur varðandi lífeyrissjóði (ekki afturvirkt), sem myndi skila ríkissjóði tugum milljarða, með raunhæfum og skynsömum ályktunum, sem ekki aðeins kæmu heimilum og fjölskyldum til góða, heldur ekki síst líknarþjónustinni, löggæslunni, mennta- og velferðarmálum; hér væri fyllilega mögulegt a.m.k. að hindra blóðugan niðurskurð fjármagns, til ofangreindrar þjónustu. Þessi er munurinn á siðferði stjórnarandstöðunnar, annars vegar, og núverandi stjórnvaldi hins vegar, og sagan hefur sannað, og komið hefur fram í fjölmiðlum. Og í stað óhjákvæmilegrar forgangsröðunar, sem vissulega yrði mjög erfitt verkefni, og tæki með sanni á, en er samt illskárri kostur, en að segja fólki upp, sem stundar störf, sem eru upp á líf og dauða komin, er ráðist á garðinn, þar sem hann er allra lægstur, auk skattpíninga, það er sögulega staðreynd, sem fréttir fjölmiðla hafa sannað, sem gerir almenningi með öllu ómögulegt að lifa í mannfélagi siðblindu og framtaksleysis forræðishyggjunnar, enda fer fólksflóttinn stöðugt vaxandi, einkum hjá unga fólkinu, sem hefur það eitt unnið til saka, að vinna að því að koma sér þaki yfir höfuðið og fjölskydlu sína, og brauðfæða sig og börn sín. Þetta verður Íslandi dýrt, í margþættri meiningu þess orðs. Og nú nýverið vöruðu Finnar, Íslensk stjórnvöld við því að gera sömu ,,mistök“ og þeir gerðu, í mikilli fjárhagskreppu, sem þar ríkti á síðasta áratug sl. aldar, sem kostuðu ófá mannslíf, ekki síst varðandi geðfatlaða sem og unglinga, sem fengu illa útreið, og eiturlyfjavandi þeirra margfaldaðist. Hér er því ekki haldið fram, að heimilið og fjölskyldan eigi ekki að vara hyrnginarsteinar mannfélagsins; en hér var um að ræða börn og unglinga, sem komu frá sundruðum og niðurbrotnum heimilum; hvers áttu þau að gjalda?

Núverandi landsstjórn veldur ekki hlutverki sínu. Ég skora á fleiri, að láta í sér heyra, vissulega með friðsömum hætti. Nú er mál að linni. Guð gefi, að við taki ábyrg og skynsöm lýðræðisstjórn, hið fyrsta, sem vinni á ábyrgan hátt, ásamt almenningi, að endurreisa ,,nýja“ Ísaland, sem er hið gamla og góða Ísland, hvorki auðæfaoflætisins né né nokkurrar róttækrar guðlausrar hugmyndafræði, sem ógnar; þar sem hins vegar kristin siðferðileg gildi, verði á ný, hafin upp til vegs og virðingar, vissulega á lýðræðisgrundvelli, þar sem jafnframt einstaklingurinn fær aukið frelsi, með ábyrgum og skilvísum hætti; varðveiti, m.ö.o., þau gildi, er varða trúarmenningarsögulega arfleifð fullvalda ríkis.

Gleymum því aldrei, að líknarþjónustan, er meðal dýrmætustu arfleifðar kristinnar kærleikstrúar aldanna, auk menntunar, sérstaklega barna. Hér skiptir í raun ekki máli, um hvað land, ríki, eða heimsálfu, er um að ræða. Þar sem þegar hefur verið byggt upp, bæði varðandi líknarþjónustuna, og þar með talið sjúkrahúsin, hvort sem m.a. er um að ræða Sjúkrahús Alberts Schweitzers, í Lambarene við Ógówefljót, í Frönsku Miðbaugs-Afríku (A. E. F.), Kaþólsk sjúkrahús, sjúkrahús í Frakklandi, eða á Íslandi, eins og t.d. Landsspítalann, verður að vinna markvisst að varðveislu og uppbyggingu þeirrar þjónustu, og þá þarf frekar að fjölga sjúkrahúsum, en draga úr lífsnauðsynlegri þjónustu þeirra sem og líknarþjónustunnar í heild sinni, nær sem fjær. ,,En ríkisvald gerir aldrei neitt nema hugarfar almennings sé á bak við.“ (Sigurbjörn Einarsson/Arnbjörn Kristinsson, 1955, Albert Schweitzer, Ævisaga, bls. 178),
Hér verður að koma til bæði viðkomandi ríki sem og einstaklingar og/eða félagasamtök, eins og kristin líknar og/eða kristniboðssamtök. Ríksvaldið getur aldrei eitt sér, leyst þau mannúðarhlutverk, sem varðar mannsæmandi líknarþjónustu til hins sjúka, og þá nær sem fjær. Meira verður að koma til, og er nútíminn allra síst undantekning, þrátt fyrir alla tækniþróunina. Og mitt í siðblindu tíðarandans, eru sum Evrópuríki, ekki aðeins að skera siðblint niður til sjúkrahúsa og líknarþjónustu eigin landa, heldur að loka sjúkrahúsum, og leggja af alla líknarþjónustu, sem starfrækt hefur verið, af þeirra hálfu, t.d. í Afríku, eins og kom m.a. fram í fréttum nú nýverið, og leggja af alla líknarþjónustu. Þá má ekki gleyma niðurskurði Íslenkra stjórnvalda til þróunarmála, sem m.a. felur í sér líknarþjónustu, til handa hinum sjúku.

Staðreyndin er og verður alltaf sú, að meira þurfi að koma til, en ríkisvaldið eitt sér, til að leysa það mannúðarhlutverk, eins og Albert Schweitzer kemst einnig að orði, og vísar þá ekki síst til hins mikilvæga hlutverks og starfsemi sjálfboðaliðans/(kristniboðans). (Sigurbjörn Einarsson/Arnbjörn Kristinsson, 1955, Albert Schweitzer, Ævisaga, bls. 178).

Í Ævisögu Alberts Schweitzers, segir m.a. orðrétt (1955):

,,Nýlenduríkin verða vitanlega að senda eins marga lækna á vettvang og unnt er. En stjórnir sumra nýlendna fá ekki einu sinni lækna í þær stöður, sem til eru, þótt þær séu alltof fáar. ,,Vér verðum að ná í lækna, sem vilja gerast sjálfboðaliðar og fara til litaðra þjóða, taka að sér að lifa þar í einangrun, við erfiðleika hættulegs loftslags, fjarri heimkynni og allri siðmenningu. Ég get sagt þeim af reynslu, að þeir munu fá ríkuleg laun fyrir allt, sem þeir segja skilið við. Hið góða sem þeir fá gjört, mun reynast ærin laun.““. (Sigurbjörn Einarsson/Arnbjörn Kristinsson, 1955, Albert Schweitzer, Ævisaga, bls. 178).
Þeir, sem fara til þess að vinna þetta hjálparverk, þurfa að eiga einhverja heima fyrir, sem veiti þeim nauðsynlegan styrk. Þessi skylda hvílir á öllum. Þeir, sem sjá skylduna þegar í stað og viðurkenna hana, eru þeir, sem sjálfir hafa reynt þjáningar; þeir eru venslaðir, hvar sem þeir eiga heima á jörðinni, en hafa fengið bata meina sinna. ... . (Sigurbjörn Einarsson/Arnbjörn Kristinsson, 1955, Albert Schweitzer, Ævisaga, bls. 178-79).
... .

Ég enda með orðum mannvinarins, Alberts Schweitzers:

,,,,Ég hef nú sjálfur verið tvívegis skorinn upp og fengið við það heilsuna aftur, en hún hafði verið á hverfanda hveli síðan 1918. Ég hef með orgeltónleikum og erindum aflað fjár til þess að grynna á skuldinni, sem ég varð að safna stríðsárin. Því er ég ákveðinn í því að að halda áfram starfi mínu fyrir þjáða menn í fjarlægð. Sú starfsemi, sem ég hafði byggt upp, hefur að vísu hrunið í stríðinu. Þeir vinir mínir af ýmsum þjóðum, sem höfðu bundizt samtökum um að styðja það, hafa vegna heimsviðburðanna orðið viðskila hverjir við aðra um langt skeið. Þeir, sem höfðu færi á því að hjálpa áfram, urðu margir öreigar í stríðinu. Það verður erfitt að afla fjárins. Og nú þarf miklu meira en áður, því kostnaður við starf mitt er orðinn þrefaldur, hversu mjög sem öllu er í hóf stillt.
En ég er samt hugrakkur. Eymdin, sem ég hef séð, veitir mér styrk, og traust mitt á mönnunum er mér vonarvaki. Ég vil treysta því, að ég finni nægilega marga menn, sem bjargað hefur úr líkamlegum þrautum og eru þess vegna fúsir að færa þakkarfórnir vegna þeirra, sem lifðu á líkan hátt. Ég vil vona, að bræðralag þeirra, sem þrautir reyndu, geti bráðlega sent marga marga lækna víðsvegar út um heim.““ (Sigurbjörn Einarsson/Arnbjörn Kristinsson, 1955, Albert Schweitzer, Ævisaga, bls. 180). Guð blessi alla vora meðbræður og systur. Guð blessi Ísland og Íslenska þjóð.

Með óskum um Guðs blessun.

Ólafur Þórisson, cand. theol. Höfundur er með embættispróf í guðfræði frá HÍ., og hefur rétt til embættisgengis til prestsþjónustu.